Page 539 - ATLANTE_LINGUISTICO_SICILIA
P. 539
a ṭṛiriçianni, ṭṛiriçiànni e mmezzu, tannu cc’era a vacca di a Coperativa, si
chiamava Liossi, e mi réttiru n’incàricu di cumannari sta vacca. Però iu façìa u
capitanu ma u capitanu unn’era iu, u zzu Luiggi Capunaru. Mbarcatu cc’era u zzu
Luiggi Capunaru però cumannava iu, a ṭṛiriçianni e mmezzu, avìa la putenti, iu unn
avìa, appena appena avìa u libbrettu, libbrettu i navigazzioni, tannu si façìa a
ṭṛiriçianni u libbrettu. A Portampéricu. Poi mi pigghiavi la quinda limindari, serali,
a scuola serali, a ṭṛiriçianni e mmezzu, sé sé… mancu quattoddiçianni, però u
merito è ô zzu Viçenzu Bamminu, picchì, allora, cc’era a cooperativa di Sciacca,
chi avìa stu piscarécciu e lu ngàricu l’avìa u zzu Viçenzu Bamminu, puru cc’era u
frati… u zzu Luçianu, chi era cunzigghieri, però me paṭṛi nun mmulìa, un mmulìa,
picchì era picciriḍḍṛu e ppo… u zzu Viçenzu nzistìu e gghivâ cumannari… e di ḍḍṛà
cumincià l’avvintura mia… sè… dopu di chissa, ch’iu cumannavi, poi cumannavi
aṭṛi bbacchi e ppo sta vacca si l’accattau, comu si chiama, zzu Taninu e Pippu
Çianciminu, a Liossi, ti ricoddi? E ppo iḍḍṛi mi réttinu ottu carati tannu, e iu cci la
cumannava, po àppimu un pocu i liti e iu mi nn’ivi e cumincià a… mi fiçi n-aṭṛu
piscarècciu, n’aṭṛa vacca. No, ancora un sugnu mpenzioni, sugnu mbarcatu. A
ottobbri vàiu mpenzioni. Tutto è ccambiato. Rrispettu a u passatu, ora la vita a
mmare è più ccomoda, prima un cc’era né sàbbatu, né ddumìnica, né llùnniri, i
piscareggi èranu scòmmodi, éramu tutti vagnati a bboddu, unn’è chigghié ni
vagnaamu, i piscareggi éranu nicareḍḍṛi… Ora mmeçi, fannu sàbbatu e ddumìnica
nterra e stannu cchiù ccòmmoda, picchì piscariggi sunnu cchiù ḍḍṛossi e ci hannu
cchiù cumidità a bboddu, pima sti cosi un c’èranu, prima cc’era u ddisasṭṛu
preçìsu. Cci su vacchi chi ffannu ddùriçi uri, vacchi chi ffannu vintiquaṭṭṛ’uri,
vaicchi chi ffanu quarantott’uri, dipenni u postu chi… e ppo cumanna u tempu, s’è
bbontempu i vacchi s’allàrganu, s’è malutempu si nni vannu sutta costa a
ṭṛavagghiari. Ccà u novanta pe ccentu è u sṭṛàscicu e a pparanza. Àmmari, purpi,
mirruzzi, sàuri, scampi, tutti i pisci… però la pisca cchiù importanti ccà è lu
àmmaru. Àmmaru rosa. No, miccatu unn’avemu, vinnemu suprâ bbanchina, picchì
mercatu un n’avemu, purṭṛoppu. U meccatu prima cc’era, po u comuni u chiurìu,
un zàcciu picchì lu chiurìu e… da parecchi anni lu meccatu un cc’è cchiù.
Çettu, u novanda pe ccentu tocca Sciacca. Picchì o fattu di u caru nafta, u fattu chi
la Cee vòsiru allaggari a màgghia e un pigghiamu cchiù u purpiteḍḍṛu, u
calamarìcchiu, chi chissu è ppisci chi arresta a sse stessu, non è chi bba oṭṭṛi di
quannu… di quannu nasci e cchissu unnû putemu pigghiari cchiù e infuisci u ṭṛenta
pe ccentu dô piscatu chi façìamu prima, e semu veramenti ncrisi.
321 Porto Empedocle
Da piccolo… avevo nove anni avevo. Son iniziato con i ṭṛemmagli a ssardi, a ssardi,
poi mi nn’ivâ pparanzi chî piscariggi, sempi sempi dell’età e cci ṛṛistamu sempi a
ppiscari. Nella mia avvintura, ni ho ppassatu di bbona ni ho ppassato di tinti.
Purtroppo eh… a la vita eh… a statu un bbocu, oddio, mi ho ttrovato sempri bbeni,
un pozzu pallari mali de mmio mestieri picchì l’ho sempri nel ssangue e ho
llavorato sempri così e ch’hannu statu dei battuti diciamo di… anghi puri un po’
di spaventi s’hannu pigliatu puru, picchì uttimamenti ho avutâ cchi ffari chî
lìbbichi, chî maltesi, ora a agosto e stéttimu ṭṛìdici uri a ccummàttiri cu iḍḍṛi, picchì
n’assicutaru, volévanu sparari, si vulìnu purtari la varca a Mmalta, stetti un bocu
ṭṛìdici uri a cummàttiri cu sta gendàglia, picchì scappamu ch’éramu, digi chi éramu
vindiṭṛì mmigghia e mmezzu eh… dell’acque maltesi, però avìamu aṭṭṛezzaturi di
pesca l’avìamu a bbordu e àppimu e àppimu quest’abbintura di… a ccummàttiri cu
sta ggendi, ca vulévanu sparari, vulévanu fari, vulìvanu riri, vulìvanu purtari a
Mmalta, tanti cosi chi unu… ho ppassato dei brutti momenti…
534

